A.Z 'ye Php Anlatimina Baslayalim

php nedir Geçmişe kısa bir bakış
Açılımı Personal Home Page, olan PHP, ilk kez Rasmus Lerdorf tarafından, web sayfalarını ziyaret edenleri izlemek amacıyla bir dizi Perl Script (betik) kullanılarak geliştirilmişti. İnsanlar kısa zamanda bununla ilgilenmeye ve bu konuyla ilgili sorular sormaya başladaklarında, Rasmus kararını verdi ve bir script motoru oluşturdu. Ayrıca formlara da destek verdi ve böylece PHP/F1'i biçimlendirmiş oldu. Adını duyurdukça bir gurup yazılım geliştirmecinin dikkatini çekti ve böylece bir API oluşturuldu ve PHP3 ortaya çıktı. Daha sonraları yeniden ele alınması gerekti ve Zend motoru PHP4'ü yaratmış oldu. Artık PHP önünde pek engel bulunmuyordu, PHP Hypertext Processor fetihlere çıkmaya hazırdı.


Bir script motorunda neler var?
PHP gibi bir script motorunun verimliliğini en yüksek düzeye çıkartan 4 temel etmen bulunuyor. Bunlar; Hız, İstikrar, Güvenlik ve Basitlik olarak sayılabilir.
Hız - Uygulama hızı önemlidir tabi ki, ancak bununla birlikte bilgisayarın diğer fonksyonları yavaşlamamalı. Bu nedenle bir sürü sistem kaynağına gerek duymamalı. PHP, özellikle Unix tabanında çalışıyorsa, diğer yazılımlarla iyi uyum sağlamaktadır, az yer kaplar ve bir Apache modülü olarak çalıştırıldığında hemen kullanıma geçer.
İstikrar - Bir kaç bin sayfalık bir işte, sistem çöküyorsa eğer hızın pek bir anlamı kalmayacaktır. Her uygulamanın hata sorunu vardır. Ancak bir gurup yazılım geliştiricilerinden oluşmuş bir topluluğa sahip bir uygulama söz konusuysa, işler biraz değişir, ve böcek (bug) olarak tabir edilen hatalar saklanacak pek bir delik bulamaz. Bunun yanısıra PHP kendi işletim sistemi kaynaklarını kullanıyor, ve veri transferi ve denetiminde çok başarılı ve kompleks bir metod getiriyor.
Güvenlik - Sistemin bazı saldırgan tavırlı kullanıcılara karşı korunması zaruridir. PHP istenilen düzeyde .ini dosyaları olarak kurulabilen farklı güvenlik düzeylerine sahiptir.
Basitlik - Programcıların uygulama üzerinde hızlı bir biçimde üretime geçmeleri gerekmektedir. PHP üzerinde, HTML kodlamacıları hiç zorlanmadan web sayfalarını yazmaya başlayabilir. C dilinde deneyim sahibi olan programcılar, hatta javascript kullananlar kısa bir sürede hızlanabilirler. Ayrıca bağlanabilirlik de PHP'nin artılarından biridir. Modül uzantılar sistemi çeşitli kütüphanelerle (veritabanları) kolayca arabirim oluşturabiliyor. Dahası yeni uzantılar eklemek çok kolay.



PHP'nin diğer avantajları


PHP hemen hemen her platformda çalışabiliyor. PHP aynı kod temelini kullandığı için, UNIX, Windows (95/98/NT/2000) ve Mac OS dahil olmak üzere 25 platformda derlenip kurulabilir. Kodlar aynı olduğundan script'ler platformdan bağımsız olarak çalışacaktır.

PHP, uzantı alabilmektedir. Uygulamanın içerisinde yer alan çekirdek motor (Zend tarafında yazıldı), bir dizi asal kod modüllerinden ve kod uzantılarından oluşmaktadır. Bu nedenle programcılara PHP uzantıları yaratarak bazı özel işlemlerini yapabilmeleri için iki seçenek sunuluyor; ya uzantı modüllerini yazarak uygulanabilen bir derleme yapmak, ya da PHP'nin dinamik yükleme mekanizmasıyla yüklenebilecek uygulanabilir uzatmalar yaratmak.

PHP pek çok HTTP server arayüzü barındırıyor. PHP Apache'ye, AOL server'a, Roxen ve THTTPD'ye doğrudan yüklenebiliyor. Alternatif olarak CGI modülü olarak da kullanılabilir.

PHP pek çok veritabanı arayüzü bulunduruyor. PHP, MySQL, MS SQL, Oracle, Informix, PostgreSQL ve diğerleriyle doğrudan çalışabiliyor. Bunlar ikili sayı düzenindeki arayüzlerden oluşmaktadır ve bu çözümler için veritabanının desteklenmediği yerlerde ODBC desteği sağlıyor.

Bir PHP kullanıcısı herhangi bir kütüphane için arayüz oluşturmakta zorluk çekmez. Pek çok kullanıcı bu yolu seçmiş, grafik rutinleri, PDF dosyaları, Flash Movie'leri, Cybercash cetvelleri, XML, IMAP, POP ve diğerleriyle ilgili modüller bulabilmiştir.

PEAR, PHP'nin uzantısı ve Add-on deposudur. Pear, Perl için geliştirilen CPAN'e benzemektedir. Halen başlangıç aşamasında olmasına rağmen PEAR, PHP'nin kurulumuyla birlikte gelecek bir dizi PHP script'ini kullanıma sunmaktadır.

PHP bir açık kod uygulamasıdır ve pek çok profesyonel kullanıcı için çok şey ifade etmektedir. Basitçe açıklamaya çalışırsak PHP kullanıcıyı, çalışmayan uygulamalar için üretici firmanın keyfini beklemekten, her yıl sistemini belli paralar ödeyerek güncelleme zorunluluğundan kurtarmaktadır.
Eksik yönleri neler
Hata denetimi Cold Fusion ya da ASP uıygulamasındaki kadar etkili değil. IDE ve debugger uygulaması bulunmuyor. IDE'nin pek çok kullanıcı için fazla bir önemi yok. Ancak debugger Zend tarafından yakın gelecekte geliştirilecek.
PHP ve diğer script dillerini ne zaman kullanacaksınız
Eğer bir UNIX ya da Linux platformu üzerinde iş görüyorsanız, Perl ve PHP, her ikisi de çalışmalarınız için ideal. Her ikisi de başlangıç aşamasında script yazmayı kolaylaştırıyor. Windows platformundaysa ASP ve Cold Fusion egemenliği bulunuyor. Aslında buradaki tercih teknik olmasından çok politik sayılır. ASP ile IIS mühtemelen PHP ile IIS'den daha iyi. Ancak tamamen teknik bir altyapıda PHP, WindowsNT üzerinde, diğer platformlardaki performansına ulaşmakta.


Sonuç Olarak
Sıklıkla olduğu gibi PHP'nin geliştirilimi de neredeyse tesadüf eseri olmuştur. Bir kullanıcının script yazma denemeleri, daha sonra pek çok programcının gereksinimlerini karşılayacak, hızlı, kullanışlı ve kolay uygulanabilen bir script'leme diline dönüştü. Son üç yılk içerisinde kaydettiği gelişmelerle PHP server dünyasında ciddi bir rol almış durumda. Apache, MySQL, PHP üçlüsü Internet dünyasında vazgeçilmez bir paket haline geldi. Bu paket hızlı, dinamik ve veri tabanlı site ve portal inşaatında bir numara olmaya aday...

PHP bir "web" programlama dilidir.Dolayisi en cok kullanildigi alan dunyanin en buyuk web'i yani internet'tir.Internet uzerinde sayfalar'a ait veriler belirli protokoller kullanilarak bilgisayarlarin bir kapisindan digerine tasinmaktadir.


Bu tasima TCP/IP tabanina dayanan ve HTTP(Hyper Text Transfer Protokol) ile "pulu" yapistirilmis mektuplarin bir postaneden digerine ulastirilmasi gibidir.Bir kullanici sayfayi goruntulemek istediginde sayfanin yayinlandigi server makineye "istek" gonderir.Bu istek server tarafindan "cevaplanir".



Bu iletisime kisaca "istek-cevap" iliskisi denir.



Demek ki PHP ogrenmeden once bazi formasyonlarimizi tamamlamamiz ve bu iletisimi arti bu iletisimde sayfaya ait verilerin tasinmasinda kullanilan dosya formati olan "HTML" (Hyper Text Markup Language)'yi iyice ogrenmemiz gerekiyor.



HTML cok basit yapisi olan bir isaretleme dilidir.Cok yaygin kullanilan 10'a yakin komutunu ogrenmeniz PHP'ye baslangic icin yeterlidir.



*Burada anlatilan butun konular su ana kadar sitemizde cok ayrintili olarak dokumente edilmisitir...

Yeni başlayanlar için


Php ye yeni başlıyorsanız önünüzde uzun ve zevkli bir yol var. Ve bu yol öyle kolay kolay bitmez. Bu yüzden herşeyi bir anda öğrenmeye kalkmayın. Sürekli bir öğrenme devresinde olmalısınız. Belirli bir temelden sonrası kendiliğinden gelir. Zaten önemli olan bir şeyler üretibilecek seviyeye gelmek. Geriside zamanı geldikçe öğrenilecek şeyler.



TEMEL: Temel kavramları iyi öğrenmeye çalışın. Yoksa boşa kürek çekersiniz. Herşeyin temelini öğrenip ayrıntılarına doğru gidin. Ayrıca php nin güçü nedir? Php neyi yapar neyi yapamaz? Temel bence en önemlisi. Çünkü temeli iyi bildikten sonra ilerlemek çok kolay ve zevkli oluyor. Ayrıca hayal gücünüze güvenin, inanın size doğruyu çoğunlukla gösterir.



KAYNAK: Bir bütün halinde kaynak bulmak zor. Ama Dr. Hakkı Öcal’ ın PHP ile yazdığı kitab dizisini en azından bilgisayar formatında edinin. Bunun yanında şimdiye kadar yazılmış dökümanları toplamaya çalışın. İngilizceniz kötü bile olsa php nin manualini interneten çekin. Gerçekten işinize yarar. Manual başlı başına bir kaynak. Bulduğunuz dökümanları, ilerde anlayabileceğiniz bir şekilde saklayın. İnanın bu iş size saatler kazadırabilir. Yeterli ve iyi bir kaynak oluşturun. Ama bu kaynakların arasında kaybolmayın. Bence öğrendiğiniz her yeni özelliği vs.. hemen deneyim. Kurcalayın. Nerelerde kullanabileceğinizi düşünün… Ve kullanın:)



İŞLETİM SİSTEMİ: Php için illaki linux e gerek yok. Windows dada profosyonel uygulamalar üretebilirsiniz. Ve yazdığınız kodlar linux de %98 çalışır. Birazcık değiştirme ile de o %2 lik kısmıda çalıştırabilirsiniz. Benim tavsiyen windows kullanıcı iseniz windows da kalmanız. Ama ilerde en azından bir linux kurmayı denerseniz sizin için faydalı bir deneyim olur.



SERVER: Linux de zaten apache( http://ww.apache.org/ ) kullanacaksınız:) Windows da ise ister apache ister pws istersenizde IIS (windows 2000) kullanın. Üçününde ayarları ve kurulumu sizi çok zorlamaz. Ayrıca net üzeinde bir server edinin. İnanın bu ilerde lazım olacaktır. Mesela www.f2s.com dan alabilirsiniz. Bu sayede yaptıklarınızı rahatlıkla kullanıma koyup perfonmasını vs. test edebilirsiniz…



KAPSAMLI KOD YAZMA: Emeklemeden yürümeye kalkmayın. Hemen elinize büyük programları almayın. Sayaçlar anketler gibi şeylerle başlayın. İnanın işe yarayan şeyler yapmak insana bir çalışma azmi veriyor. Temel olan komutlara hakim olmak. Bu gelecekte işinizi çok kolaylaştıracaktır. Programı yazmadan önce algoritmasını ve ne istediklerinizi belirleyin. İnanın bu iyi bir alışkanlık. Bazen ufak bir değişlik için tüm kodu değiştirmek zorunda kalabilirsiniz. Ayrıca kod yazarken en geniş ihtimalleri düşünmeye çalışın. Güvenlik ve kullanıcı hataları gibi.
( EN İYİ PROGRAM KENDİ YAPTIĞINIZ PROGRAMDIR !! )



TEXT: Database yaygınlaşıp kolaylaştıkta dosyalara yazı yazmak kullanılmaz oldu. Ama size tavsiyem database in başına oturmadan önce dosyalara yazma okuma gibi işlemlere hakim olun….



DATABASE: Database uygulamalarına girmeden önce biraz SQL öğrenin. Php koduyla sizi çok ugraştıracak bir şeyi SQL ile dakkada yaparsınız. Örnek: “order by” “group by” Veya “having” Zaten sonuçlar düzgün geldikten sonra gerisini düzenlemek kolay! Ayrıca database yapısınada hakim olun.



HTML: Ve biraz anlamsız olabilir ama…. HTML öğrenin. En azından biraz öğrenin. Çünkü php güçü htmli iyi kullanmakla gösterilir. Arkada ne kadar süper bir progran olursa olsun . Çıktılar özenli ve güzel değilse bir işe yaramaz



BİLGİ: www.turk-php.com ve www.php.org.tr ı yakından takip edin. VE FORM LARA KATILIN. SORU SORUN! VE BİLGİLERİNİZİ PAYLAŞIN,PAYLAŞIN VE PAYLAŞIN…



MAİL: Mail yollayan bir program yapmak istiyoranız. Linux için sendmail var ama windows 98 vs.. de bir mail server kurmanız gerekir benim kullandığım Merak mail server var. Çok iyi bir program. Mail yollamak gerçekten bir çok uygulamaya çok farklı bir tat katar.



Logged

Giris :


PHP Nedir? Once bu sorunun cevabini verelim.PHP interaktif ,dinamik web siteleri ve Intranet uygulamalari tasarlamak icin kullanilan bir programlama dilidir.Ilk olarak 1994 yilinda Rasmus Lerdorf adindaki bir kisinin kendi kisisel web sayfalarina kimlerin baktigi,o anda sitesini kac kisinin ziyaret ettigi gibi sorulara cevap bulabilmek amaciyla hazirladigi kucuk script dilini temel alan ve daha sonra butun dunyadaki programcilarin ortak calismalariyla su anda (27.01.2001) Uc Milyon'dan fazla sitede kullanilan populer veritabani programlari ile beraber calisabilen bir uygulama gelistirme dilidir.









Her programlama dilinde oldugu gibi PHP icerisinde de bir takim yazim mekanizmalari vardir.Bu bir dilin olmazsa olmaz kosuludur.Normalde konustugumuz Turkce gibi diller icin dilbilgisi yerine gececek bir kavramdir.Fakat is dilbilgisine gelince malum hepimiz zorlaniriz .



Simdi soyleyeceklerim gercekten cok hosunuza gidecek cunku PHP sistematigini ve yazim kurallarini ogrenmek Turkce Dilbilgisinden cok cok daha kolaydir.Bir cok yazim sistematigi (Syntax) C ve perl dillerinden gelmektedir.Eger herhangi bir programlama dilini biliyorsaniz PHP yi ogrenmek cok kisa zamaninizi alacaktir (Cogu Perl programcisi 2-4 hafta arasinda PHP yi ogrenebilmektedir).Eger herhangi bir programlama dili bilmiyorsaniz hic sorun degil.PHP yi ogrenmek icin tek alt yapi gereksinimi HTML bilgisine sahip olmaktir.






HTML (Hyper Text Markup Language) bilen herhangi biri PHP ogrenmeye baslayabilir ve baslamalidirda.





Platform'dan Bagimsiz :
Hazirladiginiz programi hic bir degisiklik yapmadan Linux uzerinde calistirdiginiz olcude Windows Server uzerinde de calistirabilirsiniz.

HTML-Gomulu :
PHP kodlarini HTML icerisine gomebilirsiniz.Bu ozellik bu dilin en guclu ozelliklerinden biridir.

Server Tarafinda Calisan :
PHP programlari server tarafinda calisirlar.Yazilan programlar istenilen gorevleri yerine ,server kaynaklarini kullanarak yerine getiriler ve ciktilarini kullanicinin tarayici programinda goruntulerler.

Databse destekli:
PHP gunumuzun cok populer database sistemleri icin bir arayuz programlama araci olarak kullanilabilir.(PHP ile en cok kullanlilan database sistemi MySQL dir.)














Ornek Bir PHP Programi



1.Kullandiginiz favori text editorunu acin (Notepad olur mesela veya Unix icin kedit) ve asagidaki kodlari yazin.



<HTML>
<BODY>
Su andaki tarih :
<?php
echo gmdate ("M d Y");
?>
</BODY>
</HTML>



2.Bu dosyayi "ornek1.php" olarak kaydedin ve web server programinizin document klasorune yerlestirin



3.Browser programnizi acip http://localhost/ornek1.php adresine yonlendirdiginiz zaman karsiniza soyle bir gorunru gelmesi lazim.



Su andaki tarih: Aug 15 2000






Ornek dosyayi gormek icin link : http://www.turk-php.com/ornekler/ornek1.php



Yukarida iki farkli tip kod yapisi gorulmektedir.Bunlardan ilki HTML'ye ozgu kodlama tipi digeri de PHP'dir. HTML'ye ait butun kodlar yukaridaki ornekte ayirt edebilmeniz icin buyuk harflerle yazilmistir ve zaten HTML bilgisine sahip oldugunuz kabul edilmektedir.






Yukarida tek satir PHP kodu bulunmaktadir ve kullaniciya o andaki tarih degerini gostermektedir.



echo gmdate ("M d Y");



<?php ve ?> isaretleri arasina PHP kodlari yazilmaktadir ve servera bu isaretler arasindaki yazi dizisinin PHP kodu oldugunu soylemektedir.



Simdide bu "M" "d" ve "Y" ne anlama geliyor ona bakalim.Biz tarih ve saatin formatini nasil gostermek istersek PHP 'nin "gmdate" fonksiyonu icinde bu harfleri kullaniyoruz.



Tablo halinde bu fonksiyon icin secenekleri vermek gerekirse,(Bu fonksiyon server'daki tarih ve saat degerini kullanir.Eger server uzerinde ingilizce bir isletim sistemi yuklu ise dogal olarak tarih degerleri ingilizce olarak goruntulenecektir.)








a "am" veya "pm" formatini gosterir.
A "AM" veya "PM" formatini gosterir.
d Gunun degerini iki basamakli olarak gosterir. "01" den "31" e kadar
D Gunun degerini uc haneli kullanarak gosterir. "Fri" gibi
F Ayin degerini tam olarak gosterir."January" gbi
h Saatin degerini 12 saat formatinda gosterir."01" den "12" ye kadar
H Saatin degerini 24 saat formatinda gosterir."01" den "23" e kadar
g Saatin degerini 12 saat formatinda sifir kullanmadan gosterir."1" den "12" ye kadar
G Saatin degerini 24 saat formatinda sifir kulllanmadan gosterir."0" dan "23" e kadar
i Dakikanin degerini gosterir."00" dan "59" 'a kadar
j Gunun degerini sifir kullanmadan gosterir."1" den "31" 'e kadar
l Gunun degerini text olarak gosterir."Friday" gibi,
L Boolean olarak "artikyil" icin "0" veya "1" degerini alir
m Ayin degerini gosterir."01" den "12" ye kadar
n Ayin degerini sifirlar olmadan gosterir."1" den "12" ye kadar
M Ayin text degerini ilk uc harfini kullanarak gosterir."Jan" "Feb" gibi
s Saniyenin degerini gosterir."00" dan "59" a kadar
S Ingilizce tarih icin tanimlanan "th" "nd" gibi kisaltmalari gosterir.
t Ayin icindeki gun adedini verir."28" den "31" e kadar
T Server icin Zaman dilimini gosterir."MDT" gibi
w Gunun degerini sayi olarak gosterir."0" pazardan "6" cumartesiye kadar.
Y Yilin degerini 4 digit olarak gosterir."1999" gibi
y Yilin degerini 2 digit olarak gosterir."99" gibi
z Yil icinde gunun kacinci gunu oldugunu gosterir."0" dan "365"e kadar
Z Zaman diliminde saniye olarak otelemeyi gosterir.(-43200 den 43200)








Ornek Dosya



http://www.turk-php.com/ornekler/ornek1.php






Yukardaki ,server uzerinde tarihi gosteren kucuk programimiz icin bu degerleri deneyerek ciktilarina goz atabilirsiniz.



PHP programlarinin yazilmasi konusunda kucuk bir giris yaptik.Her turlu sorunuz icin iletisim sayfasini kullanabilirsiniz.

Bugunluk Bu Kadar Devami gelecek